logo

کارخانه‌ های اسید سولفوریک چگونه کار می‌ کنند؟

اسید سولفوریک یکی از محصولات جانبی در برخی صنایع معدنی ازجمله مس است. اما کارخانه‌ های تولید اسید سولفوریک چگونه کار می‌ کنند و چگونه می‌ توان از محصول این کارخانه‌ ها استفاده کرد ؟ در گزارش پیشِ رو پاسخ این سوالات را می‌ خوانید.


@image


جلوگیری از انتشار گاز دی‌ اکسید گوگرد (SO2) در جو یکی از وظایف صنایع سبز است. این کار در صنایع معدنی که برای تولید از روش‌ های پیرومتالورژی استفاده می‌ کنند، با احداث کارخانه‌ های اسید سولفوریک انجام می‌ شود.

اسید سولفوریک (H2SO4) از جمله مواد پرکاربرد در صنایع شیمیایی و به‌ ویژه تولید کود شیمیایی است. به‌ طور کلی کارخانه‌ های تولید اسید سولفوریک به سه دسته تقسیم می‌ شود؛ کارخانه‌ های مبتنی بر سوزاندن سولفور، کارخانه‌ های بازیافت مجدد اسید و کارخانه‌ های مبتنی بر بازیافت گازهای تولیدی از ذوب به روش‌ های پیرومتالورژی.

در روش صنعتی تولید اسید سولفوریک، گوگرد با خلوص بالا را با گرم کردن غیرمستقیم به حالت مایع در می‌ آورند. سپس گوگرد مایع برای سوزاندن به درون کوره احتراق انتقال داده می‌ شود و گاز حاصل از احتراق تبدیل به اسید سولفوریک می‌ شود.

کارخانه‌ های بازیافت مجدد اسید با جداسازی اسید سولفوریک مصرف‌ شده به SO2 و H2O برای تولید اسید تازه اقدام می‌ کنند. در این کارخانه‌ ها همچنین ممکن است گازهای سولفیدی استفاده‌ شده (H2S و CS2) به اسید تبدیل شوند.

به‌ علاوه با گازهای SO2 ناشی از ذوب به روش پیرومتالورژی هم می‌ توان به تولید اسید سولفوریک دست زد. فلزاتی مانند مس، روی، آهن، مولیبدن و نیکل از جمله فلزات معدنی هستند که می‌ توان از فرآیند ذوب آن‌ ها به تولید دی‌ اکسید گوگرد مورد نیاز کارخانه‌ های اسید سولفوریک دست زد.

در این کارخانه‌ های اسید سولفوریک، گاز دی‌ اکسید گوگرد از بخش پاکسازی (gas-cleaning section) وارد برج خشک‌ کننده (drying tower) می‌ شود. در این برج رطوبتی که ممکن است باعث خوردگی در کارخانه شود، به حداقل می‌ رسد. سپس دمای گاز افزایش پیدا می‌ کند تا برای ترکیب با کاتالیست آماده شود. سپس دی‌ اکسید گوگرد طی فرآیندی به تری‌ اکسید گوگرد تبدیل می‌ شود. در گام بعدی با انجام یک مرحله جذب تری‌ اکسید گوگرد جدا و اسید سولفوریک تولید می‌ شود.

مصارف اصلی اسید سولفوریک

اسید سولفوریک کاربردهای بسیاری در صنایع مختلف دارد؛ تولید کود شیمیایی، استخراج فلزات، استفاده برای واکنش‌ های شیمیایی، تصفیه پساب‌ ها و استفاده در پالایشگاه‌ های نفت برخی از این کاربردهاست. اما عمده‌ ترین کاربرد اسید سولفوریک در تهیه کود شیمیایی فسفاته است و 60 درصد بازار این محصول مربوط به کودهای شیمیایی است.

اسید سولفوریک همچنین به‌ عنوان الکترولیت در باطری‌ های اسیدی مورد استفاده قرار می‌ گیرد. به‌علاوه اسید سولفوریک به‌عنوان عامل آب‌گیری بسیار قوی در واکنش‌ های شیمیایی کاربرد دارد.

از اسید سولفوریک در استخراج فلزاتی چون مس، روی و سرب یا استخراج اورانیوم و وانادیوم استفاده می‌ شود. در صنایع آهن و فولاد اسید سولفوریک برای بازیافت گازهای آمونیاک که منجر به تولید نمک آمونیوم سولفات (محصول جانبی در صنایع فولاد) می‌ شود مورد استفاده قرار می‌ گیرد. همچنین اسید سولفوریک برای رسوب‌ زدایی در عملیات اکسیدهای فلزی، چربی‌ ها، نمک‌ ها و حتی زنگ‌ زدایی از سطح فولاد، استفاده می‌ شود.

اسید سولفوریک در تولید نمک‌ های سولفات مس (کات کبود)، منگنز، نیکل، آهن (زاج سبز و زاج سفید)، سدیم، آلومینیوم و روی کاربرد دارد. از سایر مصارف اسید سولفوریک می‌ توان به تولید روغن موتور، تصفیه روغن‌ های موتور کار کرده و تولید گریس اشاره کرد. در تصفیه آب و پساب و کنترل pH احیای رزین‌ های مبدل یونی به منظور رسوب‌ دهی یون‌ ها و در نهایت تولید آب عاری از یون نیز اسید سولفوریک کاربرد دارد.

در صنعت چرم به منظور حذف چربی از چرم خام، در صنعت لاستیک‌ سازی برای انجام شست‌ و شو و کنترل pH، در نساجی برای تثبیت رنگ پارچه، نخ و همچنین خنثی‌ سازی و در صنایع شوینده در واحد سولفوناسیون و تولید محلول چربی‌ گیر هم از اسید سولفوریک استفاده می‌ شود.

از اسید سولفوریک همچنین در تهیه اسیدهایی مانند اسید نیتریک و اسید کلریدریک استفاده می‌ شود. به‌عنوان مثال در اثر واکنش اسید سولفوریک با نمک سدیم کلرید (نمک خوراکی)، اسید کلریدریک به دست می‌ آید.

مقالاتی که شاید دوست داشته باشید بخوانید:

اسید سولفوریک چه نوع ماده ای است؟

قیمت اسید سولفوریک را چه عواملی تعیین می کند؟

اسید سولفوریک 98 درصد،پایدار ترین اسید

فروش اسید سولفوریک برای چه صنایعی اهمیت دارد؟

تولید اسید سولفوریک،ماده اولیه صنایع شیمیایی

کاربرد اسید سولفونیک LABS