سولفات آهن یا همان زاج سبز یکی از مواد شیمیایی است که در صنعت بیشتر دیده میشود. استفاده از سولفات آهن کشاورزی کاربرد بسیاری دارد. مهمترین ویژگیاش کمک به رشد مناسب گیاهان است.کاربرد دیگری که میتواند برای کشاورزان مهم باشد تهویه کردن مناسب خاک است که باعث میشود گیاهان و درختان نیز از شادابی و سلامتی کافی برخوردار باشند و محصول سالمی را برداشت کنند.
نقش سولفات آهن کشاورزی در صنعت و صنایع شیمیایی
سولفات آهن یا همان زاج سبز یکی از مواد شیمیایی است که در صنعت بیشتر دیده میشود. استفاده از سولفات آهن کشاورزی کاربرد بسیاری دارد. مهمترین ویژگیاش کمک به رشد مناسب گیاهان است.کاربرد دیگری که میتواند برای کشاورزان مهم باشد تهویه کردن مناسب خاک است که باعث میشود گیاهان و درختان نیز از شادابی و سلامتی کافی برخوردار باشند و محصول سالمی را برداشت کنند.
تاریخ اتفاقات خوبی را برای دنیای شیمی توسط دانشمندان رقم زده است. ژوزف لویی گیلوساک یکی از دانشمندانی است که بسیاری از قوانین که مربوط به گازها میشود را کشف کرده است. با معرفی برجهای سربی جهش بزرگی برای تولید اسید سولفوریک پدید آمد. زکریای رازی با خشک کردن کانیها که حامل سولفات آهن کشاورزی یا همان زاج سبز بودند اسید سولفوریک را تولید میکرد که در صورت نیاز میتوان از شرکت پترو آکام راد صنعت محصول مورد نظر را سفارش داد.
آهن (III) سولفات یا همان سولفات آهن با فرمول شیمیایی Fe2(SO4)3 است و معمولاً به رنگ زرد است. اکثراً به شکل کریستال هستند. این نوع از سولفات آهن در بازار به مقدار کم یافت میشود.
سولفات آهن دو ظرفیتی که به آن فرو سولفات نیز گفته میشود با فرمول شیمیایی FeSO4. 7H2O معرفی میشود. در حالت عادی اگر در نظر بگیریم هفت مولکول آب در این ترکیب وجود دارد ولی در حالت خشک شده با از دست دادن شش مولکول آب به پودر با رنگ سفید تبدیل میشود.
تصفیهی آب بسیار اهمیت داد. آب آشامیدنی سالم باید عاری از هرگونه میکروب باشد. راههای زیادی برای تصفیه کردن آب وجود دارد. سولفات آهن یکی از مواردی است که میتواند در تصفیه کردن آب نقش مهمی داشته باشد.
آهن سولفات در رنگرزی نیز استفاده میشود همچنین به عنوان منعقد کننده در صنعت کاربرد دارد. اغلب سولفات آهن سه به عنوان محلول تولید میشود.
این ماده در صنایع خوراک نیز کاربرد دارد. سولفات آهن با فرمول (FeSO4) برای درمان بیماریهای کمخونی اهمیت دارد. اکثر مردم به خاطر کمخونی سرگیجهها و برخی حالتها که میتواند آزار دهنده باشد را تجربه میکنند. به همین منظور باید آهن کافی به بدن برسد. این ماده برای ساخت گلبولهای قرمز بسیار اثرگذار است. سولفات در ترکیب با مواد دیگر مانند اسید فولیک، ویتامین سی و... جهت جلوگیری از کمخونی تولید میشود.
همچنین در صنایع خوراک دامها و طیورها نیز نقش مهمی دارد. کسانی که مدام با دام و طیور سر و کار دارند از سولفات آهن خوراکی به عنوان ویتامین آهن استفاده میکنند.
آهن سولفات به عنوان کاتالیزور در صنایع شیمیایی استفاده میشود. در واقع اگر به ترکیبی واکنشی اضافه شود کاری میکند که سرعت رسیدن به تعادل در سیستم بدون دخالت هیچگونه تغییرات شیمیایی افزایش میدهد.
کاربرد سولفات آهن کشاورزی
آهن یکی از مهمترین عناصری است که باید خاک کشاورزی داشته باشد. چون باعث میشود تا رشد گیاهان به خوبی انجام شود. استفاده از سولفات آهن کشاورزی باعث میشود تا کلروفیل تشکیل یافته و سبزینگی گیاه افزایش پیدا میکند. اگر زاج سبز به همراه گوگرد برای خاک کشاورزی استفاده شود باعث میشود تا تغذیهی گیاهان به طور کامل انجام شود. همین مسئله کمبود آهن را از بین میبرد.
ساختمان گیاهان طوری طراحی شدهاند که در خود، آهن را به طور طبیعی دارا هستند. برای تولید کلروفیل حتماً نیاز به آهن احساس میشود. برگهای زرد همگی نشان از کمبود کلروفیل هستند. زاج سبز یا همان سولفات آهن کشاورزی برای بر طرف کردن زردی برگ گیاهان و افزایش فتوسنتز گیاهان بسیار ضروری و کاربردی است.
در بسیاری از مناطق ایران کمبود آهن در خاکها دیده میشود. با توجه به اینکه گیاهان و درختان برای محصول دهی بهتر و بیشتر نیاز به آهن دارند استفاده کردن از زاج سبز و آهن سولفات این مهم را تصحیح میکنند و باعث تقویت ریشهی گیاهان و خاک جهت جلوگیری از هرگونه نواقصات میشود.
با توجه به خشکسالی که کشور تجربه میکند بارش کم باران علتی است برای اینکه خاکهای کشاورزی آهکی باشند و گیاهان نتوانند آهن مورد نیاز خود را دریافت کنند.
کود سولفات آهن یا سولفات آهن کشاورزی معمولاً از نوع سولفات آهن 7 آبه است. معمولاً رنگ کود زاج سبز همانند اسمش سبز است. آهن سولفات معمولاً به صورت خشک و با 18 درصد به بازار ارائه میشود. اکثر کشاورزان محلول کود آهن سولفات را درست میکنند و یا اینکه کود خشک را در عمق خاک جایگذاری میکنند. استفادهی مداوم از کود آهن میتواند روند تأمین آهن برای خاک را تسریع بخشد ولی استفادهی بیش از حد از این کود به هیچ عنوان توصیه نمیشود و ممکن است مشکلاتی در پی داشته باشد.
علائم کمبود سولفات آهن کشاورزی در گیاهان
برگهای سبز و جوان در گیاهان زیبایی چشمگیری دارد. تر و تازه بودن برگ ها نشان از سالم بودن گیاه است. زمانی که این برگهای جوان زرد میشوند و یا لکهایی روی آنها دیده میشود مشخص میشود که با کمبود آهن سولفات مواجه هستند. زمانی که کمبود آهن شدیدتر میشود کلاً برگ ها سفید میشوند. علت این علائم میتواند کمبود آهن، افزایش ph خاک و کمبود اکسیژن در خاک باشد.
اگر به مقدار کافی و مناسب از کود آهن سولفات در کشاورزی برای زمینهای زراعی و گلکاری استفاده شود این مشکل تا حد زیادی حل میشود. استفاده کردن این کود به همراه کود حیوانی باعث میشود تا ریشهی گیاه سلامت و کارایی بیشتری داشته باشد.
باید دقت شود که زمان گلدهی گیاهان و یا زمان میوه برداری به هیچ عنوان نباید محلول پاشی زاج سبز را انجام داد.
98/9/19